28 april 2013

De recepten zijn van mij

Jorg Immendorf

Onderstaande column van mij is eerder geplaatst in de bladen van Wegener. Maar ik moest gisteravond aan hem denken toen ik werk van hem tegenkwam op internet.

Column - De beroemde Duitse schilder Jorg Immendorf kon kunst onmogelijk los zien van de maatschappelijke realiteit. Kunstenaars moeten volgens hem hun verantwoording nemen. Zich niet afzijdig houden van wat er om hen heen gebeurt. Dat deed hij zelf dan ook ten volle. In mei 2007 overleed de door de dodelijke spierziekte Amyotrofe Laterale Sclerose (ALS) getroffen kunstenaar. Immendorf staat bekend als sociaal bewogen observator en commentator. Hij nam alles wat zich in de maatschappij voordeed in zich op en beschouwde kunst als een weerspiegeling van de beschaving. Begin mei zag ik op een Duits tv-zender een reportage over Immendorf. Aanleiding was een grote overzichtstentoonstelling van hem in Berlijn. Dat was voor zijn overlijden en de grote meester was aanwezig in rolstoel. Het was al laat. Ik had eigenlijk geen zin om te kijken en schakelde uit. Een paar dagen later zapte ik verveeld langs de kanalen. Plotseling kwam ik op een Duitse zender opnieuw dezelfde reportage tegen. Hij was net begonnen en ik móest het blijkbaar zien. Een hogere macht had er gewoon voor gezorgd dat die weer voor mij klaar stond. Ik geloof in dat soort zaken. Gefascineerd keek ik de reportage tot het einde uit. Afgelopen week ontdekte ik tussen opnamen op mijn tv-recorder een oude uitzending van het VPRO programma RAM. Even kijken en weer Immendorf in Berlijn. Tussendoor beelden van de schilder in zijn atelier. Opnieuw indrukwekkend. Met krachteloze armen in zijn rolstoel en vlijmscherpe geest geeft hij aanwijzingen aan kunststudenten die hem helpen bij het schilderen. Regelmatig met zijn hoofd opzij: ‘zigarette bitte’, klinkt het allesbehalve vragend. Ondertussen vullen zijn assistenten op zijn strikte aanwijzingen de grote doeken met verf. ‘Kan ik dat ook doen als ik de techniek beheers?’ vraagt de interviewster. ‘Weet ik niet’, twijfelt de kunstenaar. Dan stellig: ‘Zij brengen slechts de verf aan maar de recepten zijn van mij’.

Geen opmerkingen: